Podstawowe dokumenty systemu loto
Proceduralnie system LOCKOUT TAGOUT opiera się na dwóch rodzajach dokumentów. Pierwszym jest pisemny program kontroli niebezpiecznych źródeł energii czyli procedura ogólna. Traktowana jest jako zbiór przepisów określających sposób działania wdrażanego systemu. Dobrze napisana procedura to kilka, często nawet kilkanaście stron, które definiują cel wdrożenia, odpowiedzialność i zakres obowiązków poszczególnych pracowników wobec zagrożeń, z którymi mogą się zmierzyć podczas codziennych obowiązków, włączając w to oczywiście firmy podwykonawcze pracujące na terenie danego zakładu. Treść takiego dokumentu powinna również precyzować sposób organizacji pracy, w tym m.in. konieczność tworzenia instrukcji blokowania maszyn, które są drugim podstawowym elementem systemu i są najczęściej wynikiem prowadzonych audytów.
Instrukcje te powinny zawierać:
- wskazanie punktów odcięcia niebezpiecznej energii,
- metody bezpiecznego wyłączenia i sposobu izolacji
- metody weryfikacji osiągnięcia stanu „zerowej energii”
- zapisy dotyczące obowiązkowej sekwencji, którą trzeba podjąć podczas wykonywania czynności związanych z wykorzystaniem systemu LOTO.
Na co zwrócić uwagę
Z racji doświadczenia oraz ilości realizowanych wdrożeń zdarza nam się wizytować i audytować firmy, które od jakiegoś już czasu „walczą” z lockoutem we własnym zakresie, albo co gorsza oddają poprawność wdrożenia w ręce firm, które nie stosują zasad prawidłowej implementacji przedmiotowych rozwiązań, traktując każdy zakład sztampowo i identycznie. Dobre wdrożenie powinno charakteryzować się każdorazowo indywidualnym podejściem, które obejmuje:
- specyfikę parku maszynowego,
- strukturę działów technicznych i produkcyjnych
- schematy organizacyjne związane ze sposobem pracy obejmującej postoje, remonty, serwisy a nawet planowane czynności konserwacyjne i TPM, które częściowo mogą odbywać się z pozostawioną energią.
Jak nie powinna wyglądać instrukcja – podstawowe błędy
Zbyt długa, nieczytelna
Jednym z najczęściej spotykanych błędów odnośnie IBM (instrukcji blokowania maszyn) jest fakt, iż są one zbyt długie, zajmują nawet kilka stron z czego większość to zbędny tekst, co czyni jest nieczytelnymi i trudnymi dla użytkownika.
Najbardziej pożądana instrukcja mieści się na jednej stronie w możliwie najbardziej przejrzysty sposób.
Jest to bardzo istotny element, chociażby z uwagi na fakt, iż jest to instrukcja bezpieczeństwa, dlatego ważne, żeby była maksymalnie prosta i łatwa do zastosowania w praktyce. Niestety cały czas spotykamy wersje, które nie wskazują jednoznacznie punktów właściwych dla danego rodzaju energii, opierają się na nieczytelnych zdjęciach lub layoutach czy rysunkach, które w żaden sposób nie pomagają w zidentyfikowaniu właściwych punktów.
Brak weryfikacji przez odpowiednie jednostki
Zdarza się również, że instrukcja nie została odpowiednio zweryfikowana przez właściwe osoby, co w konsekwencji może prowadzić do różnego rodzaju błędów, związanych nawet ze wskazaniem złego czynnika wewnątrz danej instalacji. Taka sytuacja jest niedopuszczalna, ponieważ nieodpowiednie oznaczenie oraz rozpoznanie mediów może być skrajnie niebezpieczne i może prowadzić do wypadku.
Jak wygląda prawidłowa instrukcja blokowania maszyn
Dobrze wykonana instrukcja blokowania maszyny to cztery elementy, które składają się na jeden spójny i czytelny dokument.
Tabela porządkowa
Pierwsza część, to tabela porządkowa, która pozwala na odpowiednie przypisanie dokumentu do konkretnego urządzenia lub maszyny. Jest to o tyle ważne, że instrukcja powinna być wykonana indywidualnie dla każdego urządzenia podlegającego pod system LOTO. Oczywiście forma graficzna jest dowolna i często wiąże się ze wzorami występującymi u klientów, jednak z każdym razem oprócz nazwy urządzenia, powinna wskazywać:
- porządkowy numer instrukcji,
- obszar czy numer linii,
-często datę i numer wydania,
- termin ważności,
- ale przede wszystkim informacje dotyczące autora, osoby, która sprawdza oraz zatwierdza/dopuszcza dokument do obiegu wewnątrz firmy.
Każda z tych osób, rzecz jasna powinna osobiście sprawdzić i podpisać instrukcję akceptując jej treść. Bez względu na wygląd oraz graficzne rozmieszczenie poszczególnych danych, za każdym razem umieszczamy dużą, rzucającą się w oczy cyfrę, która ma na celu informować o ilości kłódek niezbędnych do zablokowania urządzenia w stanie „energii zerowej”.
Zdjęcia / rysunki / schematy
Druga część typowo ilustracyjna, dla wielu osób, a w szczególności dla wzrokowców bardzo ważna, to część graficzna, gdzie za pomocą zdjęć, rysunków, schematów lub layoutów staramy się przedstawić wszystkie miejsca odcięcia energii niezbędne dla danego urządzenia. Forma przedstawienia zależy m.in. od ilości i umiejscowienia punktów izolacji, budowy i rozmiarów urządzenia, ale też od preferencji lub standardów firm, da których instrukcja jest wykonywana. Niezależnie jednak od sposobu wizualizacji, zawsze zwracamy uwagę na odpowiednie wyeksponowanie właściwych wyłączników i zaworów, jednoznacznie je wskazując odpowiednim symbolem i indywidualnym numerem.
Punkty odcięcia niebezpiecznej energii, takie jak zawory i wyłączniki właściwe dla poszczególnych urządzeń powinny być opatrzone odpowiednią etykietą. Oznaczenia te powinny mieć ustalony projekt graficzny oraz przypisany numer porządkowy, tak, żeby jednoznacznie wskazywać właściwy zawór czy wyłącznik. Etykiety identyfikacyjne powinny znajdować się zarówno na instrukcji blokowania maszyny, oraz bezpośrednio przy właściwym punkcie kontroli zasilania.
Legenda
Kolejna, trzecia już i bez wątpienia merytorycznie najważniejsza część to tabela, która jest swego rodzaju legendą tego co przedstawione na ilustracjach powyżej. Właściwie wykonana powinna w możliwie najprostszy i dokładny sposób obejmować rodzaj i miejsce, metodę odcięcia poszczególnych punktów niebezpiecznej energii, czynności niezbędne do weryfikacji poprawnego zastosowania blokad i pozbycia się resztkowej energii oraz wykaz sprzętu pomocnego do zablokowania wskazanych wyłączników i zaworów. Istotnym w tej kwestii jest pilnowanie stanu faktycznego z treścią instrukcji, dlatego jakiekolwiek zmiany i modyfikacje na urządzeniu wymagają uaktualnienia obejmującego odzwierciedlenie wszystkich zmian.
Instrukcja postępowania
Ostatnim elementem, który sugerujemy jako istotny to umieszczenie obowiązkowej sekwencji postępowania, która krok po kroku prowadzi pracownika przez pracę z wykorzystaniem sytemu LOTO. Zgodnie z zapisami procedury ogólnej określa szereg czynności niezbędnych do wykonania przed rozpoczęciem właściwego zadania a mającego na celu doprowadzenie urządzenia do stanu energii zerowej. Analogicznie po zakończeniu pracy, sekwencja wskazuje precyzyjną drogę przywrócenia energii do urządzenia i wprowadzenia w stan normalnej eksploatacji.
Zachowanie odpowiedniego porządku wykonywanych czynności gwarantuje utrzymanie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa zarówno pracowników jak i serwisowanego urządzenia. Poniżej przedstawiamy kilka prawidłowych instrukcji blokowania maszyny: Poniżej przedstawiamy kilka prawdidłowych instrukcji blokowania maszyny:
I. Przykład poprawnej instrukcji
II. Przykład poprawnej instrukcji
Jak widać instrukcje nie muszą być tworzone według jednego konkretnego wzoru, ważne aby posiadały wszystkie niezbędne elementy
Kiedy instrukcja jest niezbędna?
Jest wiele zmiennych, które wpływają na konieczność wykonania i umieszczenia bezpośrednio przy urządzeniu / maszynie takich instrukcji szczegółowych, jest to wymagane między innymi gdy:
- naprawa/konserwacja stwarza zagrożenie dla innych pracowników,
- istnieje więcej niż jedno źródło energii, a blokada jednego nie wyłączy całkowicie urządzenia,
- więcej niż jedna blokada musi zostać zamontowana by doprowadzić do energii zerowej,
- istnieje jedno źródło energii, którego nie można szybko zidentyfikować i izolować,
- istnieje ryzyko gromadzenia się energii,
- miało miejsce poważne zdarzenie okołowypadkowe lub wypadek z wiązany z niespodziewanym przywróceniem zasilenia energii, rozruchem czy wyzwoleniem się pozostawionej energii niebezpiecznej w czasie wykonywanych czynności serwisowych urządzenia.
Bez różnicy na formę oraz wewnętrzne wymogi jakie stawia firma, z przyjemnością pomożemy na każdym etapie wdrożenia systemu LOTO. Jeżeli nie jesteś jeszcze zdecydowany na sposób i zakres wdrożenia możemy zaoferować „audit zerowy”, w ramach którego:
- pokażemy liderom odpowiedzialnym za projekt jak zająć się wdrożeniem krok po kroku,
- pokażemy na co zwrócić uwagę podczas wdrożenia, jakich błędów nie popełniać,
- pomożemy dobrać odpowiedni sprzęt,
- określimy przybliżony koszt pełnej implementacji rozwiązań LOTO,
- przedstawimy możliwości i zakres naszej oferty w ramach potencjalnej współpracy.
Oczywiście zarówno samo spotkanie jak i pisemny raport są zupełnie darmowe i niezobowiązujące do dalszej współpracy.
Więcej o wdrożeniu systemu LOTO: WDROŻENIE SYSTEMU LOTO
Powiązane produkty
Audyt LOTO "zero"
Kod produktu: 108-4-PUS-1001
Kłódka nylonowa SAFEKEY, korpus standardowy, szekla stalowa
Kod produktu: 108-2-BBY-1285
Kłódka nylonowa SAFEKEY, korpus standardowy, szekla polimerowa
Kod produktu: 108-2-BBY-1354
Kłódka nylonowa, korpus kompaktowy, szekla linkowa
Kod produktu: 108-2-BBY-1491
Blokada linkowa uniwersalna SAFELEX, linka stalowa w osłonie
Kod produktu: 108-2-BBY-1183
Blokada wyłącznika nadprądowego miniaturowa
Kod produktu: 108-2-BBY-1132
Blokada zaworu kulowego stalowa 6 otworów
Kod produktu: 108-2-BBY-1107
